Anne Sütünün Çocuğun Zeka

[hacettepe]

Anne sütü çocuğun tüm gereksinimlerini karşılamaktadır. Yapılan çalışmalarda anne sütünün üstünlüklerine her gün yenileri eklenmektedir. Mama firmaları ürettikleri mamalara doymamış yağ asitleri, taurin, selenyum, nükleotid, prebiyotik maddeler vs koysalar da hala anne sütü alan bebeklerdeki yüksek zekâ ve gelişimsel üstünlükleri sağlayamamışlardır.

Anne sütü yalnızca çocuğun beslenmesi ve büyümesi için değil gelişiminin sağlanması için de gereklidir (büyüme kilo alıp boy atma, gelişme ise her yönden olgunlaşma anlamındadır). Anne sütü ile beslenen bebeklerin daha erken aylarda yürüdükleri, 18 aylıkken yapılan gelişim testlerinin daha fazla olduğu saptanmıştır. Anne eğitimi, annenin sigara ya da alkol kullanımı, sosyoekonomik durum, çocuğun cinsiyeti, doğum ağırlığı etkileri kontrol edilerek yapılan analizlerde de anne sütü alan çocukların zekâ katsayıları daha yüksek bulunmuştur. Anne sütü alan bebeklerin konuşma sorunlarının daha az olduğu ve matematik puanlarının daha yüksek olduğu bildirilmiştir.

Anne sütü alan çocukların daha iyi gelişmesinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bu durum büyük bir olasılıkla anne sütündeki protein ve yağların bebeğin beyin gelişi için en uygun miktarda ve yapıda olmasına bağlıdır.

Taurin anne sütündeki büyüme düzenleyici faktörlerden biridir ve hücre zarının bütünlüğünü sağlayıp ve retina yıkımını önler. İnek sütünde beyin gelişimi için gerekli aminoasitlerin (taurin gibi) miktarı azdır.

Anne sütündeki uzun zincirli doymamış yağ asitlerinin ve sinir büyüme faktörlerinin beyin gelişiminde rolü olduğu düşünülmektedir. Halk dilinde “ilk ağız sütü“olarak bilinen kolostrum, uzun zincirli doymamış yağ asitleri ve esansiyel yağ asitleri bakımından çok zengindir ve beyin gelişimi, miyelinizasyon (sinir hücrelerini koruyucu kılıf oluşumu), retina işlevleri ve hücre çoğalmasının normal olmasında rol oynadığı öne sürülmektedir. Miyelinizasyon gebeliğin son haftalarında ve doğumdan sonraki ilk 6 haftada çok hızlıdır. Miyelinizasyon için gerekli yağ asitlerinin senaaai yenidoğan bebeklerde ve özellikle prematürelerde ilk birkaç haftada yeterli değildir ve dışarıdan alınması gereklidir.

Anne sütünde aynı zamanda sinir büyüme faktörü de vardır ve bu faktör sinir hücrelerinin canlılığını sürdürmeleri ve gelişmeleri için gereklidir. Diğer canlıların sütlerindeki büyüme faktörlerinin tip ve miktarlarında büyük farklılık vardır.